Varanen zijn hagedissen uit de familie Varanidae en omvatten zo’n tachtig soorten binnen het geslacht Varanus. 

Ze verschillen in grootte, maar lijken qua uiterlijk op elkaar. 

Ze leven in Azië, Afrika en Australië. Fossielen wijzen op vroegere verspreiding in Europa en Noord-Amerika. 

Varanen zijn meestal carnivoor, al eten sommige ook plantaardig materiaal. 
Ze worden bedreigd door roofdieren en menselijke aantasting van hun leefgebied. 

De bekendste soort is de drie meter lange komodovaraan. 

Hoewel ze primitief lijken, zijn varanen juist sterk geëvolueerde reptielen die goed zijn aangepast aan diverse omgevingen.